گفت و گو با استاد سیدمحمد قائم مقامی درباره ظهور امام زمان(عج)

مهدویت اصیل موتور محرکه حرکت‌های گذشته و کنونی مسلمین است

 گروه فرهنگی- مهدویت اندیشه تاریخی مسلمین را معنادار می کند. تاریخ مسلمین همواره باردار باطنی است که سرانجام ظاهر می شود؛ واقعه ای که غیب را شهادت می کند. توجه به مهدویت پس از انقلاب ایران نزد مسلمین پررنگ شد. این انتظار دوران تازه ای را سروشکل داده است؛ دوره ای که مردم به آن آخرالزمان می گویند. نگاهی به جنبش های گذشته و وضعیت کنونی انقلاب از منظر موتور محرکه ظهور، موضوع گفتگوی ما بود با حجت الاسلام والمسلمین قائم مقامی.

از چه زمانی توجه به جنبش های اسلامی به مهدویت افزوده شد. می دانیم که جنبش های اسلامی در طول قرن ها به این موضوع حساس بوده اند ولی در چند قرن اخیر توجه آنها کم شده بود تا اینکه چند دهه آخیر دوباره به مهدویت توجه می شود؟

پس از تجربه شکست های متفاوت جنبش های اسلامیِ منهای ولایت در برابر کفر صریح که آمریکا و اسرائیل قائمه آن بودند توجه به حضرت ولی عصر(عج) نزد مسلمین حتی نزد عامه افزایش یافت. کفار در مقطعی گمان می کردند اسلام را به تمامی کنار زده اند. شاید به این خاطر که تصور درستی از اسلام و ولایت ندارند در سالهای قبل از انقلاب احیاگران دین به مسئله مهدویت اشعار داشتند و امروزه جنبش ها حتی در جهت منفی و شیطانی که نوعی موعودگرایی و منجی گرایی انحرافی است به اهمیت مهدویت اعتراف دارند. غربی ها برای تکمیل تسلط خود به صورتی از موعودگرایی عقیده دارند و  آن را با اشغال فلسطین و رژیم صهیونیستی عملی کرده اند. از این رو پس از تاسیس اسرائیل دیگر نمیتوانستیم به سبک قدیم مبارزه را ادامه دهیم. حضرت امام در کمال وضوح و صراحت انقلاب را انتظار فرج و حکومت را ممهد می دانستند.

می گویند عاشورا موتور محرک حرکت تاریخی تشیع است این موضوع چه نسبتی با مهدویت دارد و آیا تزاحمی در این بین نیست؟

 

این دو لازم و ملزوم هم هستند. می گویند بعثت روز اول اسلام، غدیر روز دوم اسلام، عاشورا روز سوم اسلام و سرانجام ظهور روز چهارم اسلام است. بزرگترین دلیل حضور مردم در صحنه انقلاب و مهمتر از آن تدوام حضور مردم درصحنه انقالب استشعار به ظهور است و اینکه مردم باور دارند حضرت لااقل به صورت عام به انقلاب ایران توجه دارند. این رونق در حالی است که ظاهرا هر انقلابی به مرور زمان طراوت خویش را از دست می دهد. نشاندهنده باور مردم به توجه حضرت است. در زیارت خلیفه الله است، به جمله عجیبی برمی خوریم می گوید هرقدر زمان می گذرد و انتظار طولانی تر می شود یقین من افزوده می شود این عبارات بلند جای تامل بیشتری دارند.

 

در این جا احتمال اینکه انحرافاتی پیش بیاید، وجود ندارد؟

 

مهم ترین چیز دراین زمینه واقعیت گرایی و دوری از توهم است. بعضی معقتدند حضرت ظهور خواهد کرد ولی هنوز ایشان به دنیا نیامده اند. این نحوه برداشت مهدویت را مبهم می کند. آیت الله جوادی آملی درجایی گفته اند: ما به "مهدی موعود و موجود" اعتقاد داریم مذاهب مختلف بر مبنای فطرت به ایشان اعتقاد دارند ولی نمی توانند ارتباطی فعال با حضرت داشته باشند.

 

اعتقاد به امام زمان عضر چه تاثیری بر رفتار منتظران دارد؟

 

جنبش های معتقد به انتظار امام عصر در نهایت اعتدال و منطق رفتار می کنند، جریان انقلاب اسلامی و جریان هایی که تحت تاثیر آن هستند دست به خشونت نمی زنند. اما جنبش های طالبان، سلفی ها و ناصبی ها هرچند علیه اشغالگران مبارزه می کنند ولی رفتارهایی ناهنجار دارند.

 

آیا مقایسه آخرالزمان گرایی جدید با مهدویت اصیل نگران کننده نیست؟

 

این مقایسه بی وجه نیست. مفهوم آخرالزمان با مهدویت رابطه ای تنگاتنگ دارد. اما باید مراقب بود که به انحراف کشیده نشود تمایل به معین کردن زمان و تطبیق حوادثی که در حدیث آمده با حوادث معاصر اگر به ضرس قاطع بیان شود از جمله انحراف هایی است که باید مراقب آن بود. اما نمیتوان به حکمی از آنها چشم پوشی کرد انقلاب ایران و ظهور دولت هایی که ممهد ظهور هستند از قرن ها پیش، پیش بینی شده بود.

 

به هر حال اذعان به حضور ولی عصر و البته نوع نظارت و اثر گذاری آن حضرت، چندان خالی از خطر انحراف نیست. برخی از انتقاداتی که از دولت کنونی می شد به همین موضوع باز می گشت؟

 

این موضوع احتیاج به دقت دارد. علاقه دولت مردان یا توجه ولی عصر نه تنها بد نیست بلکه مطلوب است در دوره اصلاحات گویا مسئولان خجالت می کشیدند ذکری و یادی از ایشان و نامشان بکنند. به یاد دارید که کار آنها به چه فضیحتی کشیده شد. اگر اذعان به حضور امام عصر به ادعای ارتباط مستقیم منحرف نشود، مشکلی پیش نمی آید. حضرت به هرحال از مجرای ولی فقیه و بواسطه منحصر به فرد ارتباط ایشان به نوعی به هدایت امور در کلیت امر مبادرت می ورزند و این مسئله قطعی است و نباید از گفتن آن ابایی داشت. 

منبع: رجا نیوز